บ่อยครั้ง ผมมักจะนึกถึงโลกอินเตอร์เน็ตในยุคที่ผมเป็นวัยรุ่น

 บ่อยครั้ง ผมมักจะนึกถึงโลกอินเตอร์เน็ตในยุคที่ผมเป็นวัยรุ่น (2000~2010)

โลกอินเตอร์เน็ตตอนนั้น ทุกคนยังใส ๆ การสนทนากับเพื่อนหรือคนแปลกหน้า ยังค่อนข้างเป็นเรื่องใหม่สำหรับคนยุคนั้น

ตอนนู้น เวลามีใครทยอยแปลข้อมูลข่าวสารอะไรมาให้เพื่อน ๆ ในเว็บบอร์ด ...อืมมม ยกสักหนึ่งคนเช่นพี่ซากุระ ที่ตอนนั้นทำงานนิตยสาร MEGA แล้ว พี่เขาใช้ภาพอวตารในบอร์ด Vibulkij เป็นไคริ แล้วก็มีลงเนื้อหาเกมของ Square มาให้ประปรายเรื่อย ๆ

เวลามีข้อมูลแปลแบบนั้นโพสต์ลงมาที เพื่อน ๆ ก็จะแห่กันมาโพสต์ คำชม, คำขอบคุณ ต่างคนต่างก็ตั้งใจอ่าน และคุยถึงรายละเอียดของข้อมูลกันอย่างออกรส

ด้วยความที่สมัยนั้นมีคนทำอะไรแบบนี้น้อยมาก ข้อมูลข่าวสารเกมต่าง ๆ ก็มีต้นตอมาจากสแกนนิตยสารแฟมิซือหรือ VJump จากญี่ปุ่น แล้วก็ต้องรอคนญี่ปุ่นใจบุญสแกนแขวนไว้บนเน็ต แล้วก็รอคนไทยใจบุญไปแปลมาอีกต่อ

คนที่คอยทำอะไรแบบนี้ให้ ก็จะได้รับการปฏิบัติ ต้อนรับจากทุกคนเป็นอย่างดี มีสถานะเสมือนเป็นเทวดา หรือนักบุญผู้ช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ก็ว่าได้

แน่นอนว่า ทุกคนในยุคนั้นที่ลงทุนลงแรง ใช้เวลาเป็นชั่วโมง ๆ แปลอะไรมาให้ ต่างก็ทำลงไปด้วยความรู้สึกที่จะ Spread Positive Vibe ออกไป

หวังให้ผู้ที่ผ่านมาอ่านข้อความของเขาทุกคนมีความสุข คิดในเรื่องบวก และมียินดีกับผลลัพธ์จากความพยายามของเขา

------------------------------------------

ตัดภาพมาที่โลกอินเตอร์เน็ตปัจจุบัน

ผู้คนไม่ต้องรอข่าวสารเกมจากสแกนญี่ปุ่นเป็นหลักแล้ว

เดี๋ยวค่ายเขาก็เอาขึ้นเว็บหลักทั้ง JP/EN หรืออาจจะให้ข่าวกับพวกสื่อเกมทุกสำนักอย่างพร้อมเพรียงกันไปก่อน แล้วกำหนดให้ทุกสื่อปล่อยข่าวได้เมื่อถึงเวลาที่กำหนดไว้

คนที่แปลข้อมูลข่าวสารอะไรพวกนี้ ก็ผุดขึ้นมาเต็มไปหมด ใคร ๆ ก็ทำกัน ทุกคนก็ทำได้

เครื่องมือช่วยแปลข้อมูลข่าวสารก็พัฒนาไปมาก

(ผมอยู่กับเครื่องมือพวกนี้มา 20 ปี รู้สึกเป็นบุญมากที่ได้ผ่านการใช้ Babelfish เป็นเว็บแปลทั้ง article มาก่อน หลังจากนั้นก็อยู่เห็นกำเนิด Google Translate ซึ่งช่วงแรกมันก็ยังทำงานได้ไม่ดีเท่าไหร่ เอาไปแปลเป็นคำ ๆ จะรู้เรื่องกว่าแปลทั้งประโยค ได้เห็นว่ามันแปลภาษาตะวันตกด้วยกัน รู้เรื่องกว่าแปลภาษาตะวันตกมาเป็นภาษาเอเชีย.... แล้วก็ได้เห็นพัฒนาการต่าง ๆ เรื่อยมาจนปัจจุบัน ที่มันเติบโตไปมาก)

พอกลายมาเป็นยุคนี้ ที่ใคร ๆ ก็แปลได้

คำชม คำขอบคุณ แทบจะสูญพันธุ์ไปจากจักรวาล ทว่าอาจมองได้ว่าก็มีปุ่มกด Like มาทดแทน (ซึ่งมันแทนกันได้รึเปล่า?)

พอวัฒนธรรมการแปลข่าวแพร่หลายกว่าแต่ก่อน กลายเป็นเกิดค่านิยมใหม่ว่า

- แปลถูกก็เสมอตัว

- แปลผิด ทัวร์ลงงง ทุกคนพร้อมรุมถ่มถุย

และไอ้ที่ผมไม่คุ้นตา ไม่ค่อยเห็นในยุคก่อนเลยคือ

ในประเด็นหัวข้อ/บุคคล อะไรก็ตามที่ที่คนจำนวนมากเคยมีประสบการณ์ถ่มถุยดูแคลนร่วมกันมาก่อนอีก ไม่ว่าจะแง่มุมใดก็ตาม.... หากวันหนึ่งมีการพูดถึงประเด็นข้างเคียงเรื่องนั้นอีก คนจำนวนมากก็จะโผล่กันมาถ่มถุยถากถาง Spread Negative Vibe แม้มันจะไม่ค่อยเกี่ยวกับประเด็นใหม่ที่กำลังพูดถึงก็ตาม

ยกตัวอย่างให้ชัดเจนขึ้น เช่น ถ้าในวันพรุ่งนี้มีหัวข้อ/ข่าว/เรื่องอัปเดต แล้วในเนื้อหานั้นมีคำว่าคุณโทริยามะ (โมโตมุ), คุณทาบาตะ (ฮาจิเมะ), FFXIII, FFXV อยู่ในเนื้อหานั้นด้วย..... (FFVIII พ้นกรรมไปแล้ว)

ก็จะมีคนจำนวนมาก แห่กันเข้ามาแซะสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้น แม้ว่าประเด็นที่แซะจะ "ไม่ได้เกี่ยวข้อง" กับประเด็นหลักของหัวข้อ/ข่าว/เรื่องการพูดคุยเลยก็ตาม

(ตัวอย่างที่ผ่านมาเช่น --- ช่วง FFXV ออกมาได้สักครึ่งปี พอเริ่มมีการลงข่าวรายละเอียด DLC และ update ใหม่ ๆ ทีละอย่าง คนจำนวนมากก็จะไม่อ่าน และไม่แสดงความเห็นอะไรที่เกี่ยวข้องกับรายละเอียดที่เพิ่มเข้ามาใหม่ในข่าววันนั้น ๆ แต่คนจำนวนมากจะโพสต์ระบายด่าถึงตัวเกม ที่ตัวเองเล่นจบแล้ว หรือไม่ก็ไม่ได้เล่น แต่จะด่าตามแคสเตอร์ที่ตัวเองดู... โดยไม่ได้แสดงความเห็นเกี่ยวกับข้อมูลใหม่ที่ผู้แปลอุตส่าห์เขียนเข้ามาเป็นหัวข้อของโพสต์นั้น.... พอสัปดาห์ถัดมามีการลงข่าวใหม่/รายละเอียดใหม่ เหตุการณ์มันก็จะวนลูป คนจำนวนมากก็จะไม่คอมเมนต์ตอบอะไรเกี่ยวกับเนื้อหาใหม่ แต่จะตอบวนด่าด้วยคำพูดด้วยประโยคเดิม ชุดคำพูดเดิม... เหมือนติดอยู่ในลูป ผู้แปลก็จะไม่มีวันได้เห็นคอมเมนต์ที่สร้างสรรค์ หรือความเห็นใหม่ ๆ นอกจากการด่าวนลูปนั้น....)

ก็คือ ไม่ได้ให้สนใจ-ที่จะอ่าน-และแสดงความเห็นให้ตรง topic นั้นเลย แต่แค่อยากจะระบายความรู้สึกออกไป ซึ่งหากเป็นเรื่องที่สังคมเคยประณามถ่มถุยมาก่อน ตัวเองก็จะมั่นใจที่จะร่วมถ่มถุยซ้ำในรอบใหม่นี้ไปด้วย ราวกับว่า... ราวกับไปร่วมรุมกระทืบคนชั่วเพื่อสำเร็จความใคร่ทางจริยธรรมให้กับตนเอง

ซึ่งนั่นก็เป็นสิ่งที่ผมเห็นมาตลอดในยุคหลัง

เร็ว ๆ นี้ก็ตอน FFVII Remake พึ่งออก แต่ละโพสต์มันจะมีคนย้อนเอาไปหยิบ FFXV มาเทียบแล้วถ่มถุย FFXV อย่างเมามันส์ได้

ปรากฏการณ์แบบนี้ เหมือนมันจะเกิดขึ้นทั่วโลก จนคุณ Maku นักข่าวของ Nova Crystallis แกก็ยังบอกเองว่าสังคมแฟนไฟนอลฯ แม่งไม่น่าอยู่

อยู่แล้วท้อและเหนื่อย

พวกเราเป็นคนประเภทเดียวกัน ที่อยากเห็นการลงทุนลงแรง เอาเวลาพักผ่อนของตัวเอง แปลงเป็นตัวหนังสือ หวังว่าการเสียเวลานั้น มันจะ Spread Positive Vibe ให้แก่คนที่มาอ่านต่อไป และก็คาดหวังลึก ๆ ว่าเราจะได้เห็นพวกเขามีความสุขและสะท้อน Positive Vibe กลับมา

Positive Vibe ที่ว่า ไม่ได้หมายถึงต้องชมเนื้อหา ชมเกม หรือชมคนแปล ....แต่เป็นการตอบอย่างสร้างสรรค์ที่แสดงให้เห็นว่าคุณได้อ่านสิ่งที่เราเขียนไปอย่างดีแล้วค่อยตอบ ไม่ใช่อ่านลวก ๆ แล้วก็สักแต่พิมพ์ด่าอะไรที่ไม่เกี่ยวข้องมา เพียงเพื่อระบายอารมณ์

ทว่าสิ่งที่ผมและ Maku เห็นคือ ต่อให้เราลำบากแปลไป 1-3 ชั่วโมงนะ พอแปลไปแล้ว เราก็เจอแต่ Negative Vibe กลับมา... แล้วไอ้ที่เขาโพสต์ตอบ ๆ กันมา ก็ไม่เกี่ยวข้องอะไรกับไอ้ที่เราแปลกันไปเลย

พอเป็นแบบนี้ซ้ำ ๆ ไปเรื่อย ๆ หลายปี

ก็เริ่มรู้สึกว่า ไม่รู้จะลำบากแปลแล้วโพสต์ให้คนอื่นมาดราม่าหรือด่ากันทำไม ยังไงเราในฐานะผู้แปลหรือในฐานะคนข่าว ก็แทบไม่มีโอกาสได้เห็นอะไรดี ๆ จากผู้อ่านขึ้นมา ถ้าเราอยากจะเข้าใจเนื้อหาที่เราอ่านนั้น เราแปล แล้วก็เซฟเก็บไว้เอง อ่านเองคนเดียว ก็ได้นี่หว่า

หลาย ๆ ครั้งช่วงหลัง ผมก็เลือกทำแบบนั้น คือไปแปะเนื้อหาไว้ในตัวเว็บไซต์ ที่เป็นเสมือน library ของผม

นั่นจึงเป็นที่มา กลับสู่ประโยคแรกที่ผมจั่วไว้ด้านบน

บ่อยครั้ง ผมมักจะนึกถึงโลกอินเตอร์เน็ตในยุคที่ผมเป็นวัยรุ่นเหลือเกิน... โลกที่ทุกคนยังไร้เดียงสาและไม่ได้คลั่งการ Spread Negative Vibe มากเช่นทุกวันนี้