ท้องฟ้าเหรอ ไม่ชอบเลย - I miss it. The Steel sky.

<Spoiler Alert> โพสต์นี้ไม่ได้อ้างอิง Ultimania, แต่เป็นการบันทึกความคิดถึงคำพูดหนึ่งในฉากจบของ FFVII Remake

(ภาพสีซีเปีย) ย้อนไปประมาณ 10 ปีก่อน ช่วงปี 2010 ที่ Kingdom Hearts Birth by Sleep ออกมา ยุคนั้นเป็นช่วงที่หูผมพึ่งจะอัป FW ขึ้นมาฟังภาษาญี่ปุ่นได้บ้าง...

ซึ่งหลังจากที่เล่นภาคญี่ปุ่นจบไปตั้งแต่ช่วงแรกแล้ว เมื่อไปเล่นภาษาอังกฤษ ผมถึงได้ตระหนักว่าสคริปต์อังกฤษที่ผ่านการ Localize ไปแล้ว มันมีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงไปเยอะ

เยอะจนผมอึ้ง ๆ ว่าอย่าง

つながる心がオレの力だ! มันกลายเป็น My friends are my power!

つながっている! ที่คุณเมงุมิโดนคุณโนมุระจับพากย์ 50 เทค กลายเป็น There is always a way...

หรืออย่างมุกในดาวเฮอร์คิวลิส ที่แซ็คจะพูดว่าเขาอยากจะเป็น 英雄 ส่วนเฮอร์คิวลิวอยากจะเป็น Hero, พอมาในอังกฤษ ก็ Localize ก็ต้องแปลของแซ็คว่าอยากเป็น Hero แล้วแปลงของเฮอร์คิวลิสว่าอยากจะเป็น True Hero แทน

ตอนนี้เหลือตกค้างอยู่ในสมองเท่านี้แหละ แต่สมัยก่อนผมเคยเอาประโยค JP/Eng มาเทียบให้น้อง ๆ ดูกันเป็น Line แล้วชี้ว่าความหมายหลายจุดมันเพี้ยนเปลี่ยนไปขนาดไหน ดังนั้นถ้าอยากจะคุยกับแฟนทั้งหมดให้รู้เรื่อง ก็ต้องจำสคริปต์ที่แตกต่างกันทั้ง 2 ภาษาให้ได้

ระหว่างที่ผมบ่นเป็นต่อยหอย... ก็มีน้องคนนึงทักขึ้นมาว่า "ในการสื่อสารกันแต่ละครั้ง มันมีสิ่งที่เรียกว่า 'ใจความ' อยู่ ซึ่งในบางกรณีที่เมื่อเราแปลเป็นภาษาอื่นไปตรง ๆ ตามตัวอักษรแล้ว มันอาจทำให้ใจความนั้นเสียหายไปได้ การ Localize ก็จำเป็นจะต้องเปลี่ยนแปลงความหมายตามตัวอักษรบ้าง เพื่อรักษาใจความอันเป็นสิ่งสำคัญยิ่งกว่าให้คงอยู่และถูกถ่ายทอดออกไป"

จริง ๆ ตอนนั้นผมก็ฟังผ่าน ๆ ไม่ค่อยจะเก็ตหรอก แต่เวลาผ่านไป... ผมว่าผมก็ค่อย ๆ เข้าใจขึ้นเรื่อย ๆ มั้ง

-----------------------------------------------------

ตัดภาพกลับมาปี 2020 และฉากจบของ FFVII Remake ตามลิงก์ : https://youtu.be/9W2fhjSkIew?t=4357

คืนที่ผมเล่นจบ ผมเห็นแอริธที่สัมผัสถึงแซ็ค > แอริธชะงัก > ยกมือขึ้นรับน้ำฝน > "I miss it. The steel sky"

ในบริบทนั้นซึ่งแอริธพึ่งสัมผัสถึงแซ็ค ไม่ว่าเธอจะพูดอะไรออกมา ผมเชื่อว่าเธอจะต้องสื่อถึงแซ็คโดยอ้อมแน่ ๆ โดยที่ไม่พูดชื่อหรือสื่อออกมาโดยตรง ก็เพราะพวกของคลาวด์ไม่รู้จักชื่อแซ็ค และการสื่อสารโดยอ้อมให้ต้องแปลความนั้น มันกินใจกว่า

แล้วกาวในสมองผมก็แปลความให้เสร็จสรรพว่า แอริธที่ใน Chapter 8 เคยบอกว่าไม่ได้รังเกียจสลัมใต้ท้องฟ้าเหล็กเหมือนคนอื่น ๆ... เมื่อเธอพูดว่าคิดถึงท้องฟ้าเหล็ก ความหมายในฉากหน้าที่หากพวกคลาวด์ได้ยิน ก็คือเธอคิดถึงมิดการ์

แต่ความหมายในฉากหลังที่ซ่อนไว้ส่งไปให้คนเล่น ก็คือการที่เธอคิดถึง ช่วงเวลา 22 ปีที่เติบโตมาในมิดการ์ ได้อยู่กับเอลมัยร่า ได้มีรักครั้งแรก ได้รู้จักแซ็ค ได้มีความหวัง ความสุข แถมสัมผัสถึงแซ็คใน Timeline อื่นที่มีชีวิตรอด เมื่อประกอบกับน้ำฝนที่หยดลงมาดั่งช่วงเวลาที่เขาเคยจากเธอไป ในภาพรวมแล้ว ใจความของซีนนั้นคือ "เธอคิดถึงแซ็ค"

เมื่อประกอบกับคำพูดอื่น ๆ ใน Chapter 8 ที่แตกต่างจากออริจินอลอย่างมีนัยยะสำคัญ และคำเตือนอย่าได้รักเธอใน Chapter 14 นั้น ผมก็เข่าอ่อนแล้วทรุดลง......

(ก่อนที่สักพักนึงสมองจะเริ่มประมวลผลภาพรวมของเกมแล้วกลับมาหัวเราะร่วนกับ End Credit ได้)

แต่แล้ว เมื่อมีเพื่อน ๆ ทักว่าเวอร์ชั่นญี่ปุ่นแอริธพูดต่างออกไปอย่างสิ้นเชิง โดยแอริธพูดว่า "空、嫌いだな" (ท้องฟ้าเหรอ ไม่ชอบเลย) - ซึ่งใน Crisis Core แอริธก็เคยบอกว่าเธอกลัวท้องฟ้าเอาไว้แล้ว

บางคนตีความว่าการที่เธอพูดในฉากจบว่าเกลียดท้องฟ้า มันไม่น่าจะเกี่ยวกับแซ็ค, บางคนมองว่ามันเป็นการ Localize ที่แย่และเพี้ยนจากต้นฉบับไปไกล...

ส่วนผมในตอนนั้น หยิบสกูบาและตีนกบ ถลำลงน้ำ และกาวออกไปว่า แอริธพูดว่าไม่ชอบท้องฟ้าเนื่องจากในขณะนั้นฝนมันตก... เธอจะสื่อว่าเธอชอบท้องฟ้าที่แจ่มใสหรือ Fair ที่เป็นนามสกุลของแซ็คมากกว่างัยยย

มาคิด ๆ ดู ก็ช่วยดูแท่งนี้ แล้วลืม ๆ สิ่งที่ผมพูดในวันนั้นไปเถอะครับ 555555555555

ทีนี้ เมื่อวานซืนเรามาย้อนรำลึกกันได้ว่า แอริธเคยพูดมาก่อนในนิทรรศการครบรอบ 30 ปีของ Final Fantasy ที่รปปงหงิฮิลล์ โมริอาร์ตเซ็นเตอร์ ว่า "空、嫌いだな。  大切な人、連れてっちゃうから。" (“ท้องฟ้าเหรอ ไม่ชอบเลย เพราะมันจะพาตัวคนสำคัญของชั้นไปนี่นา”) (อ้างอิง - http://re-ffplanet.blogspot.com/2018/01/30-final-fantasy.html)

มันก็ทำให้ผมกลับมาคิดได้ว่า เอออ งั้นประโยคในตอนจบ FFVII Remake ของเธอ มันก็ควรจะตีความแบบนั้นแหละว่า เธอไม่ชอบท้องฟ้า เพราะท้องฟ้ามันได้เคยพรากคนสำคัญของเธอไปแล้ว... ซึ่งก็จะไปคล้องกับตอนจบ Crisis Core ที่แซ็คลอยขึ้นไปบนฟ้า

เพื่อนหลายคนเมื่อได้รับข้อมูลว่าแอริธเคยพูด "ท้องฟ้าเหรอ ไม่ชอบเลย เพราะมันจะพาตัวคนสำคัญของชั้นไปนี่นา" ก็เริ่มคลอนแคลน จากที่ไม่คิดว่า 空、嫌いだな สื่อถึงแซ็ค ก็เริ่มสงสัยว่าหรือมันอาจจะใช่....?

หากการตีความแบบนั้นถูกต้อง ก็จะหมายความว่าเธอพูด 空、嫌いだな อันเป็นคำพูดเรียบ ๆ ทั่วไป ที่มีความหมายแฝงซ่อนถึงแซ็๋คอยู่ดี....

แล้วผมก็คิดว่า งั้น "ใจความ" ของฉากนี้คือ 'การพูดอ้อม ๆ ด้วยประโยคธรรมดาที่พวกคลาวด์ฟังแล้วไม่นึกสงสัยอะไร แต่คนเล่นฟังแล้วจะได้รู้ว่าเธอกำลังคิดถึงแซ็ค'

หากว่าผมตีความใจความของฉากได้อย่างถูกต้อง... ผมก็อยากปรบมือให้กับทีมงานที่ Localize ประโยคนี้จริง ๆ

จาก "空、嫌いだな" กลายเป็น "I miss it. The steel sky"

เป็นการ Localize ที่เปลี่ยนความหมายตามตัวอักษรในฉากหน้าของประโยคไปโดยสิ้นเชิง แถมยังกล้าเปลี่ยนกริยาของประโยคจาก "ไม่ชอบ" กลายเป็นคำว่า "คิดถึง" (ซึ่งอาจหวังผลว่า การใช้คำว่า 'คิดถึง' โดยตรงจะทำให้ English Speaker เข้าถึงความหมายแฝงของประโยคได้ง่ายกว่าการใช้คำว่าไม่ชอบ ที่อ้อมค้อมกว่า)

แต่ท้ายที่สุดก็ทำให้คนเล่นอย่างน้อยก็ผมล่ะ ที่ฟัง I miss it. The steel sky แล้วรับใจความและความหมายแฝงของฉากนั้น (หากตีความถูก) ได้ทันทีว่า เธอคิดถึงแซ็ค

....ถึงตอนนี้ก็ไม่รู้ว่าผมตีความถูกรึเปล่านะ 555 นี่ก็ลุ้นให้มีบทสัมภาษณ์ใน Ultimania มันเฉลยไป จะได้ปิดเคส ให้สิ้นเรื่องสิ้นราว....

/ปิดไดอารี แล้วไปปกป้องฮานามุระต่อล่ะครับบบ